Zapraszam do lektury artykułu, którego bohaterką jest powięź. Na podstawie informacji z fachowej literatury opisuję właściwości tej tkanki starając się wyjaśnić jej fenomen i kluczowy wpływ na zdrowie człowieka. Próbuję także pokazać że owe właściwości powięzi umożliwiają skuteczny efekt terapii manualnej takiej jak np. Rolfing oraz pracy z ciałem w ruchu np. joga, Feldenkrais, tai-chi..
Wstęp
Wszystko w systemie jakim jest człowiek jest połączone i nie ma przerwy w „sieci żywej materii”. To że części organizmu współpracują i koordynują funkcje każdej komórki jest zasługą ciągłości i sygnałów przewodzonych przez tkankę łączną. Dlatego trzeba mieć świadomość, że dotykając ciała w jednym miejscu, dotykamy całego organizmu. To nowe spojrzenie na powięź i jej właściwości stanowią punkt wyjścia do głębszego spojrzenia na życie, zdrowie, chorobę, proces zdrowienia. Zarówno joga, rolfing czy inne metody holistycznej pracy z ciałem sprawiają, że występujące w ciele blokady ustępują umożliwiając swobodny przepływ i przebieg sygnałów w organizmie. A to stanowi podstawę zintegrowanego ciała.
Medialny temat
Od co najmniej 2 lat medialnym tematem, również w Polsce, stała się powięź. Wielkie zainteresowanie pojawiło się po rewelacyjnym doniesieniu o odkryciu przez naukowców nowego organu nazwanego przez nich interstitium.
Dr Ida Rolf
O tym nowym organie, 60 lat wcześniej mówiła już dr Ida Rolf, twórczyni Integracji Strukturalnej zwanej od jej nazwiska Rolfingiem. Dr Rolf nazwała powięź organem postawy. Wskazała na fundamentalne znaczenie powięzi w kształtowaniu sylwetki człowieka, jego relacji z otoczniem zewnętrznym, jego ekspresji ruchowej, odczuwania ciała i emocji. Dr Rolf wiedziała, że poprzez terapię manualną skoncentrowaną na tkance powięziowej można zmienić wzorce postawy, wpłynąć na poprawę dobrostanu człowieka obejmującego jego kondycję fizyczną, psychiczną i duchową. W latach 60-tych XX to były rewolucyjne stwierdzenia, gdyż przyjmowano wówczas że jedynie manipulacja na stawach i kościach może zmienić strukturę ciała człowieka. Badania naukowe nad powięzią, jej budową i właściwościami zaczęły się w latach 70-tych, a pierwszy Fascia Congress odbył się w 2006 na Harvard Medical Univesity gromadząc naukowców, lekarzy, terapeutów z całego świata.
Prace naukowe nad tkanką łączną dostarczają naukowej weryfikacji i potwierdzenia skuteczności różnych terapii manualnych czy metod pracy z ciałem od akupunktury, terapii krzyżowo czaszkowej, rolfingu po masaż, qi-gong czy jogę, wymieniając tylko niektóre z nich. Dlaczego tak późno zainteresowała się nią zachodnia medycyna? Do niedawna jeszcze powięź – ta delikatna błonka otaczająca z wierzchu mięśnie była wyrzucana podczas sekcji zwłok jako nieistotna. Dlaczego? Bo w nieżyjącym organizmie traci swoje właściwości – wysycha i kurczy się. Przełomem dla świata medycznego były odkrycia francuskiego chirurga dr Gimberteau.
Co to jest powięź?
“Powięź to ciągła sieć naprężonych włókienek, rozchodzących się po całym ciele od skóry do jąder komórek. Owa globalna sieć jest ruchoma, giętka, fraktalna, nieregularna i ma zdolności adaptacyjne. Tworzy podstawową architekturę ludzkiego ciała”
Tak powięź opisał dr J.C.Gimberteau, chirurg, który jako pierwszy naukowiec obserwował tę tkankę in vivo podczas operacji chirurgicznych. Łączy wszystkie wewnętrzne struktury ciała człowieka od skóry, narządów po komórki. Bez powięzi bylibyśmy bezkształtni. Stanowi ona 20% wagi naszego ciała.
Z czego jest zbudowana?
Zbudowana z włókien kolagenowych, elastynowych i substancji podstawowej. Ich fizyczne właściwości posiadają zdolność do adaptacji i kurczenia na skutek przenoszenia napięcia. Włókna kolagenowe mogą być rozciągnięte tylko do 5% swojej długości, zaś włókna elastynowe aż do 150% swojej długości. W tym zakresie wydłużania włókna powracają do długości początkowej, co tłumaczy fakt plastyczności tkanki łącznej. Kolejny składnik powięzi, substancja podstawowa, to amorficzny żel (przypominający wyglądem białko kurze) międzykomórkowy pozwalający na ślizg powierzchni sąsiadujących np. mięśni.
Jakie są jej właściwości? Jakie ma znaczenie dla terapii manualnych i pracy z ciałem?
Biotensegracja
System tkanki powięziowej łączy cały organizm na zasadzie biotensegracji, która umożliwia dynamiczne wsparcie i przenoszenie w ciele naprężeń. Tensegracja jest terminem zapożyczonym od brytyjskiego inżyniera konstruktora Buckminstera Fullera, który stworzył najlżejszą i najbardziej ekonomicznie efektywną konstrukcję.
Albowiem wykorzystał zasadę, że naturalne struktury używają równowagi napięciowych – napięcia wytworzone między elementami stawiającymi opór ( np. ścięgna, więzadła, powięź, mięśnie) i kompresyjnymi (np. kości).
Jeśli przyjmiemy model Fullera do opisania ruchu ludzkiego ciała, to siły naprężenia tkanki miękkiej utrzymują nas w wyproście. A nie kompresująca siła naszych kości. Długość i naprężenie tkanki powięziowej dostosowuje się do zmian w ułożeniu kości. Co więcej dystrybuuje siły grawitacji w naszym ciele, gdy się poruszamy. Zatem każdy ruch ciała – jako całości i najmniejszej jego części tworzony jest przez naprężenia przenoszone przez tkankę łączną.
Piezeolektryczność
Piezoelektryczność tkanki łącznej jest zjawiskiem polegającym na tworzeniu sygnału bioelektrycznego w powięzi pod wpływem każdego ruch ciała – nacisku czy naprężenia. Ponieważ substancja podstawowa posiada ciekłą, krystaliczną strukturę o właściwościach półprzewodników, pozwala sygnałom elektrycznym przechodzić przez sieć systemu powięziowego i przenosić informacje o ruchach, ładunku, kompresji i naprężeniu w innej części ciała.
Dlatego długie okresy unieruchomienia w łóżku z powodu choroby czy BEZRUCH wynikający z wielogodzinnego siedzenia (!) wpływają degenerująco na cały organizm. Podczas długich okresów bezruchu, kompensacyjnego przechylenia ciała w jedną stronę, przykurczu lub zamknięcia sylwetki nacisk wywierany na krystaliczną substancję podstawową sygnalizuje komórkom powięzi, aby produkowały więcej włókien kolagenowych. Prowadzi to sklejania się włókien powięzi między sobą.
Zatem te twarde miejsca, które czujemy w mięśniach kiedy jesteśmy spięci, to właśnie posklejane włókna powięzi. Dlatego chroniczne napięcie powoduje, że powięź leżąca w strukturach mięśniowych tego rejonu zaczyna formować zrosty, które utrudniają rozciąganie napięć. Jeśli taka sytuacja utrzymuje się przez dłuższy czas następuje spowolnienie wymiany metabolicznej prowadzące do chronicznej sztywności.
Zdolność kurczenia
Powięź posiada zdolności kurczenia się, podobne do tych obecnych w mięśniach gładkich. To tłumaczy zdolność dostarczania organizmowi zarówno elastyczności (mobilności), jak i stabilności.
Mechanotransdukcja
Jest zjawiskiem przekształcającym mechaniczny nacisk na komórkę w biochemiczny sygnał wpływający na zachowanie i modyfikacje funkcji komórek. Zatem stosowane w terapiach manualnych różne formy dotyku takie jak – skręcanie, naprężanie, rozciąganie, kompresja, siły skośnie pociągające, zginanie czy tarcie – uruchamiają procesy chemiczne. To one wpływają na zachowanie komórek i zmuszają je do zmiany kształtu!
Tłumaczy to fakt skuteczności terapii manualnych w pracy z ciałem.
Tiksotropia
Pozwala na osiągnięcie zmian stanu skupienia w substancji podstawowej systemu powięziowego poprzez stosowanie nacisku i rozciągania. A przecież większość terapii manualnych i metod pracy z ciałem wykorzystuje te techniki w swoich procesach.
Fraktalizacja
Dzięki tej właściwości struktury powięzi podczas terapii manualnej nie dochodzi do rozerwania ani utraty ciągłości sieci włókienek kolagenu.
Podsumowanie
Wszystko w systemie jakim jest człowiek jest połączone i nie ma przerwy w sieci żywej materii. To że części organizmu współpracują i koordynują funkcje każdej komórki jest zasługą ciągłości i sygnałów przewodzonych przez tkankę łączną. Dlatego trzeba mieć świadomość, że dotykając ciała w jednym miejscu, dotykamy całego organizmu. To nowe spojrzenie na powięź i jej właściwości stanowią punkt wyjścia do głębszego spojrzenia na życie, zdrowie, chorobę, proces zdrowienia. Zarówno joga, rolfing czy inne metody holistycznej pracy z ciałem sprawiają, że występujące w ciele blokady ustępują. Umożliwia to swobodny przepływ i przebieg sygnałów w organizmie. A to stanowi podstawę zintegrowanego ciała.
Jak zachować zdrową powięź?
Po prostu RUSZAJ SIĘ !! Wstawaj co 40 minut od komputera! Pij wodę! Tańcz! Przeciągaj się jak kot! Zaraz po przebudzeniu i tyle razy w ciągu dnia, ile razy sobie przypomnisz. Idź na jogę! A jak napięcie, sztywność i dyskomfort nie ustępują – spróbuj Rolfingu 🙂
Zapisz się na sesję:
Bibliografia:
- Peter Schwind: Techniki powięziowe i membranowe, Versus Medicus 2016
- Louis Schultz, Rosemary Feits: Nieskończona sieć, Virgo 2011
- Gimbrteau: Architektura żywej powięzi człowieka, S3 Publishing 2016
- James L. Oschman: Medycyna energii w terapiach i życiu człowieka, S3 Publishing 2105
Aby przeczytać cały artykuł zamieszczony na stronie portalu boso na macie, kliknij w poniższy link:
https://bosonamacie.pl/powiez-klucz-do-zdrowego-ciala
0 komentarzy